Sekcja Historii Regionu

KRÓTKI ZARYS HISTORYCZNY

  • Jesienią 1964 r. dr Stanisław Zahradnik, archiwista Huty Trzynieckiej zwrócił się do ZG PZKO z propozycją założenia przy Zarządzie Głównym Sekcji Historycznej.
    Propozycja została bez odpowiedzi. Wobec tego przedstawił ją w przyczynku dyskusyjnym na IX Zjeździe PZKO 4 kwietnia 1965. Wniosek znalazł się w uchwale zjazdowej.
  • Zebranie inauguracyjne
       w obecności sześciu osób odbyło się 29.9.1965. Ustalono następujący zakres pracy Sekcji:

    1. będzie ona pracować na prawach komisji i sekcji ZG PZKO;
    2. ma stwarzać warunki do pracy tym członkom, którzy zajmują się badaniami historycznymi;
    3. zaopiekuje się ona materiałami źródłowymi dotyczącymi historii naszego terenu;
    4. w celu zaznajamiania naszego społeczeństwa z tradycjami będzie publikować na łamach naszej prasy i w inny sposób wyniki swych badań i prac oraz uwagi do wydanych publikacji;
    5. jej członkowie będą się nawzajem informować o swych poczynyniach i uzgadniać poglądy na poszczególne zagadnienia;
    6. będzie ona pomagać ZG PZKO przy realizacji różnych inicjatyw związanych z problematyką historyczną (kroniki, publikacje jubileuszowe itp.);
    7. w swej działalności pragnie ona przyczynić się do wychowania naszego społeczeństwa w duchu szczerej przyjaźni i współpracy między narodami oraz ugruntować poczucie przynależności narodowej i prawdziwą dumę narodową.
  • Pierwszym przewodniczącym wybrany został Sanisław Zahradnik a instruktorem Sekcji została pracownica ZG, Janina Czermińska. Członkowie założyciele Sekcji: Henryk Bolek, Karol Cieńciała, Paweł Cieślar, Wilhelm Godula, Henryk Jasiczek, Józef Mazurek, Karol Mrózek, Józef Ondrusz, Karol Piegza, Jan Rusnok, Władysław Sikora, Tadeusz Siwek, Józef Stebel, Paweł Trombik, Stanisław Zahradnik, Gustaw Zuczek. Pomocy udzielali Sekcji goście zza Olzy: Józef Chlebowczyk i Ludwik Brożek. Zebrania odbywały się raz na kwartał. Członków Sekcji zobowiązano do zbierania i ratowania przed zniszczeniem materiałów źródłowych, do wypracowania prelekcji z zakresu historii na aktualne tematy i do wygłaszania ich w terenie. Zwrócono się z prośbą do społeczeństwa o ratowanie wszelkich pamiątek świadczących o dorobku przeszłości i postanowiono zająć się pomijanym dotychczas zagadnieniem okupacji hitlerowskiej, a także opracowaniem przewodnika po Zaolziu. Opracowano cykl prelekcji na potrzeby PZKO, przymierzano się do opracowania historii poszczególnych miejscowości zaolziańskich, gromadzono materiały dokumentacyjne, próbowano nawiązać współpracę z Klubem Nauczycieli Emerytów i Sekcją Folklorystyczną.
  • W okresie odwilży społeczno-politycznej 1968,tzw. ,,Praskiej Wiosny“, odbył się 27.4.X Zjazd PZKO, na którym dr Stanisław Zahradnik w przyczynku dyskusyjnym przedstawił dotychczasowe osiągnięcia Sekcji i formułował szereg postulatów z żądaniem ich akceptacji i włączenia do uchwał Zjazdu. Niektóre z nich do czasów obecnych są aktualne:
    1. poczynić odpowiednie kroki, by muzea czeskocieszyńskie i żywocickie odzwierciedlały właściwe i nie zdeformowane oblicze przeszłości Śląska Cieszyńskiego;
    2. w celu gruntowniejszego zaznajomienia naszego społeczeństwa z przeszłością tego obszaru i historią swego narodu stworzyć czasopismo poświęcone powyższym sprawom;
    3. przeprowadzić dogłębną analizę dotychczasowej polityki narodowościowej na naszym terenie od wyzwolenia do dnia dzisiejszego, z uwzględnieniem roli kierowniczych gremiów PZKO, a wyniki tej analizy opublikować w organie związkowym (tak samo niezbędne jest opracowanie całokształtu działalności PZKO na przestrzeni minionych 20 lat);
    4. przywrócić pierwotne nazwy publicznych miejsc takich, jak Park im. Adama Sikory w Czeskim Cieszynie, Park im Karola Śliwki w Bystrzycy, oraz nadać ważniejszym ulicom, rynkom i parkom nazwiska najwybitniejszych działaczy Śląska Cieszyńskiego;
    5. stosować właściwą pisownię nazwisk i nazw na naszym terenie, a w wypadku ich zniekształcenia przywrócić ich pierwotną pisownię;
    6. z powodu zmian społeczno-politycznych oraz poszerzenia kompetencji i zakresu działania PZKO w przyszłości zmienić nazwę tej organizacji na Związek Polaków w Czechosłowacji lub Polski Związek Społeczno-Kulturalny;
    7. na podstawie dotychczasowych niedobrych doświadczeń z ,,Głosem Ludu“, który niewłaściwie odzwierciedla potrzeby i nastroje naszego społeczeństwa, rozpatrzyć możliwość utworzenia dziennika będącego organem Związku.

    Ożywiona w tym czasie działalność Sekcji Historycznej zaowocowała zaangażowaniem się w sympozjum na temat początków polskiego odrodzenia narodowego na Śląsku Cieszyńskim (maj 1968 w Cz. Cieszynie), w organizacji obchodów 60. rocznicy założenia ,,Siły“ i 100. rocznicy powstania Towarzystwa Rolniczego. Jeszcze w 1970 próbowano pewnych inicjatyw, ale już odczuwano nieprzychylność władz, ograniczanie możliwości działania. Proces ,,normalizacji“ usuwał następstwa odwilży.
    Ówczesne kierownictwo PZKO, bez podania powodów, wstrzymało działalność Sekcji. Ostatnie zebranie odbyło się 21 czerwca 1971.

  • W maju 1977 ZG PZKO zwołał zebranie reaktywujące Sekcję Historyczną i na jesieni tegoż roku mianował jej nowym przewodniczącym Bogdana Kiszę, dyrektora polskiego gimnazjum w Czeskim Cieszynie. Pod względem organizacyjnym Sekcję zaszeregowano do Komisji ds. Nauki. Odgórnie określono zakres jej działalności: Sekcja powinna była zajmować się zagadnieniami dotyczącymi historii zaolziańskiej ludności polskiej i PZKO, miała podkreślać postępowe tradycje społeczne, aspekty internacjonalistyczne, współpracę czechosłowacko-polską i nie ograniczać się tylko do zagadnień polskich. W praktyce to oznaczało mocne upolitycznienie poczynań Sekcji. Po rezygnacji Bogdana Kiszy z tej funkcji na jesieni 1979, w listopadzie powołano na przewodniczącego zasłużonego działacza społecznego i pedagoga, Jana Kotasa. Pełnił tę funkcję (z oporami) do kwietnia 1980. W październiku 1980 przewodnictwo Sekcji przejął Władysław Josiek, nauczyciel z bogatym dorobkiem badań historycznych. Pełnił tę funkcję do listopada 1985. W okresie jego przewodnictwa Sekcja była najbardziej pilnowaną przez władze partyjne. Pomimo wielu trudności starano się działalność rozwijać. Z penetracji w terenie zgromadzono wiele materiałów źródłowych, w listopadzie 1981 zorganizowano seminarium na temat polityki narodowościowej w Czechosłowacji, Władysław Josiek i Wanda Wójcik opracowali i wydali publikację Życie i działalność Władysława Wójcika, uczestniczono w Bystrzycy w sesji z okazji 90. rocznicy urodzin Karola Śliwki. Od 1984 r. przyjęto nazwę Sekcja Historii Regionu. Zamiar wydania monografii Harcerstwa Polskiego w Czechosłowacji władze PZKO nie akceptowały. Pod koniec r. 1985 Władysław Josiek zrezygnował z funkcji. Do podjęcia się trudnej roli przewodniczącego Sekcji Historii Regionu przekonano Otokara Matuszka z Suchej Górnej, znanego działacza związkowego, pedagoga, autora wielu artykułów publikowanych w prasie z zakresu szkolnictwa, teatru amatorskiego, śpiewactwa oraz historii naszego regionu. Nastał wówczas najbardziej intensywny okres działalności SHR. W drugiej połowie lat 80. zorganizowano sześć seminariów, trzy konkursy z różnych dziedzi życia narodowego, wydano dwie cenne publikacje: Józefa Kazika Pamiętamy – Jednodniówka z okazji 40. rocznicy wyzwolenia obozu Mauthausen-Gusen oraz pracę zbiorową pod redakcją Jana Rusnoka Domy Robotnicze. Wydarzenia listopadowe 1989,w następstwie demokratyzacja życia społecznego, wyzwoliły nowe możliwości działania, bez interwencji i ograniczeń ze strony władz partyjnych oraz władz związkowych. Nadszedł czas właściwej oceny faktów historycznych Zaolzia i usuwania białych plam. Plany działalności SHR na następne lata były coraz śmielsze. Kierunki działania były różnorodne – organizowano seminaria, konkursy dla dzieci i dorosłych, wystawy. Akcje te miały charakter popularnonaukowy. Ich zakres i tematyka będą przedstawione w innym miejscu. Stosunkowo skromny dorobek SHR na polu wydawniczym był spowodowany przyczynami zewnętrznymi. Najpierw to były przeszkody cenzorskie władz partyjnych i rządowych. Po r. 1989 wprawdzie zniknęły, natomiast pojawiły się trudności wynikające z braku środków finansowych. Pomimo tego Sekcji udało się w latach 90. XX wieku wydać sześć samodzielnych pozycji. Będą przedstawione dalej. Wystawy przygotowane i prezentowane przez SHR w Polsce i Republice Czeskiej w ostatnich kilkunastu latach były i są mocnym argumentem żywotności polskiego zaolziańskiego społeczeństwa w przeszłości i w czasach obecnych. Będą zaprezentowane osobno. Współpraca SHR była okresowa z różnymi instytucjami. Na początku to był Klub Nauczycieli Emerytów i Sekcja Folklorystyczna ZG PZKO, później niektóre instytucje w Polsce. Bardzo dobrze rozwinęła się współpraca (lata 90.) z Muzeum Ziemi Cieszyńskiej w Czeskim Cieszynie, później osłabła. Natomiast rokująca nadzieje współpraca z Instytutem Śląskim w Opawie nie doszła do skutku z winy opawskiej placówki. Owocna była współpraca z niektórymi polskimi naukowcami, np. Oswaldem Guziurem, Edwardem Buławą, Krzysztofem Brożkiem, Zenonem Jasińskim, Krzysztofem Nowakiem. Z dwoma ostatnimi trwa nadal. Z czeskich – przede wszystkim z Mečislavem Borákiem i Jaroslavem Valentą.
  • Pod koniec roku 2003 rezygnuje z funkcji przewodniczącego SHR (z powodów zdrowotnych) mgr Otokar Matuszek, pozostając nadal członkiem Sekcji. Na nowego przewodniczącego wybrano dr Stanisława Zahradnika, inicjatora założenia Sekcji przed czterdziestu laty i jej pierwszego przewodniczącego. Był nieprzerwanie członkiem Sekcji, ponadto archiwistą i założycielem Muzeum Huty Trzynieckiej, archiwistą ZG PZKO. Posiada ogromny dorobek naukowy, wydawniczy i publicystyczny. Przygotowanie i zrealizowanie zamierzeń Sekcji wymagało od członków SHR dużego wkładu pracy społecznej, której towarzyszył ciągły brak funduszy, zwłaszcza w konsekwencji nowych warunków ekonomicznych po zmianie ustroju społeczno-politycznego. W ciągu czterdziestu trzech lat istnienia Sekcji Historycznej, później Sekcji Historii Regionu przy ZG PZKO, przewinęło się przez jej szeregi około osiemdziesięciu członków. Przeciętnie Sekcja liczyła od piętnastu do dwudziestu członków, w większości aktywnych. Przeciętny wiek bazy członkowskiej wzrasta a młodych, pomimo licznych apeli, trudno pozyskać. Jednak w roku 2007 powiało optymizmem ponieważ członkami SHR stali się dwaj młodzi uniwersyteccy studenci. Jest naszym życzeniem, by nauczyciele – historycy lub poloniścipolskich szkół zaolziańskich zainteresowali się działalnością Sekcji Historii Regionu i znaleźli do niej drogę. Nie jest to jednak warunek członkostwa – SHR przywita każdego, kto posiada zainteresowanie wiedzą historyczną, szczególnie naszego regionu i chce aktywnie włączyć się do działalności SHR. Na początku r. 2008 dr S. Zahradnik zrezygnował z przewodnictwa SHR z powodu trudności ze zdrowiem. Od lipca 2008, na okres przejściowy (narazie nie określony), przewodniczy obradom Sekcji Jerzy Czap. Od roku 2013 Przewodniczącym Sekcji jest Stanisław Gawlik. 

 Przedstawiony w tym miejscu krótki zarys historyczny przejęty jest skrótowo z artykułów Stanisława Zahradnika ,,Pierwsze kroki“ w publikacji SHR Pamięć ziemi ojczystej oraz ,,40 lat pożytecznej pracy“ w publikacji Zmyślą o potomnych.


Członkowie SHR

imię nazwisko r. urodz. m. zam.
1 Inż. Roman Badura 1938 Rychwałd
2. dr Roman Baron 1970 Brno
3. Jerzy Branny 1937 Cieszyn
4. Józef Chmiel 1937 Karwina Darków
5. inż. Jerzy Czap 1937 Olbrachcice
6. Władysław Gałuszka 1919 Stonawa
7. mgr Roman Kaszper 1979 Cz. Cieszyn
8. mgr Otokar Matuszek 1925 Sucha Górna
9. Władysław Milerski 1919 Cz. Cieszyn
10. Oswald Molinek 1930 Hawierzów Szumbark
11. Beniamin Pytlik 1984 Karwina
12. Lidia Przeczek 1931 Nawsie
13.  mgr Marian Steffek 1974 Trzyniec
14. inż. Zygmunt Stopa 1930 Jabłonków
15. inż. Roman Suchanek 1942 Trzyniec
16. Radek Sztwiertnia 1983 Lutynia Dolna
17. dr Józef Szymeczek 1973 Nydek
18. dr Stanisław Zahradnik 1932 Trzyniec

 


Prezesi Sekcji Historii Regionu

1965 –1971 Staniław Zahrdnik
1971 – 1977 Wstrzymana działalność Sekcji Historycznej
1977 –1979 Bogdan Kisza
1979 -1980 Jan Kotas
1980 -1985 Władysław Josiek
1985- 2003 Otokar Matuszek
2003-2008

2008 – 2013

2013 –

Stanisław Zahradnik

Jerzy Czap

Stanisław Gawlik

 


Seminaria organizowane przez Sekcję Historii Regionu:

„Ognisko Powstańcze” upamiętniające 97. rocznicę wybuchu 1 Powstania Śląskiego w Piotrowicach

Seminarium na uroczystości 70.rocznicy stracenia ofiar nazizmu niemieckiego w Mostach k. Jabłonkowa  26.10. 2013 r.

Obecność przeszło 100 osób.

Referaty przedstawili :

–         Jerzy Klistała – Polski ruch oporu w warunkach niemieckiej okupacji Górnego Sląska i Cieszyńskiego włącznie z Zaolziem 1939-45

–         Dr. Milada Slaninova – Holokaust očima jednoho obyčejného občana Těšínského Slezska

–         Jacek Weber – Udział ofiar egzekucji mosteckiej w strukturach organizacyjnych Okręgu Śląskiego Armii Krajowej

–         Podsumowanie seminarium przeprowadziła Pani Anna Olszewska Konsul Generalna RP w Ostrawie.

–         Wystawę z dokumentacją dotyczącą tego okresu walki zbrojnej.przygotował mgr. Steffek. Uzupełniona została rysunkami uczniów polskiej i czeskiej szkoły w Mostach.

 

Konferencja w ramach uroczystości  „Z WITOSEM NA ZAOLZIU”  z okazji 80 rocznicy  pobytu W.Witosa na wygnaniu w CRS oraz odsłonięcia rekonstruowanego pomnika W.Witosa w Gródku  24:09.2013 r.

Obrady otwiera dr Gawlik i A. Szpunar, profesorów i tematy konferencji przedstawia Andrzej Szpunar- Dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie

 Referaty;

– Agrariusze Czechosłowaccy i ludowcy w latach 1918-1938– prof. dr hab. Romuald Turkowski ( Uniwersytet Warszawski)

– Rola dziejowa Wincentego Witosa– dr Janusz Gmitruk ( Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie)

– Formy międzynarodowej współpracy polskich i czechosłowackich ludowców– dr      Arkadiusz Indraszczyk (Akademia Podlaska w Siedlcach),

– Stosunki narodowościowe i wyznaniowe na Zaolziu – dr. J. Szymeczek – Uniw. Ostrawski.

– Upamiętnienie pobytu W.Witosa w 70 rocznicę emigracji.  – dr Stanisław Gawlik (Sekcja Historii Regionu przy ZG PZKO.

Podsumowanie konferencji przeprowadziła p. Anna Olszewska Konsul Generalna RP w Ostrawie

 

Konferencja na uroczystości wspomnieniowej upamiętniającą 70 ROCZNICĘ TRAGICZNEJ ŚMIERCI GENERAŁA WŁADYSŁAWA SIKORSKIEGO  która odbyła się  W NAWSIU 7 LIPCA  2013 r.  na plebanii ŚKEWA

  1.  Zagajenie seminárium i przywitanie gości – Stanisław Gawlik
  2. Wprowadzenie –Konsul Generalna RP w Ostrawie Anna Olszewska
  3. Droga żołnierska gen. W.Sikorskiego – Grzegorz Księżyc , Cieszyn
  4.  Konfederacja Czechosłowacko –Polska z punktu widzenia

czechosłowackiej racji stanu “- dr. Ondřej Kolář, Opawa

  1. Idea Konfederacji Polsko-Czechosłowackiej “dr. Krzysztof Łojan,
  2. Dyskusja
  3. Zakończenie  seminarium

 

„Polskie życie sportowe w Trzynieckiem”

W październiku br. zostało zrealizowane poseminaryjne (26.6.2010) wydawnictwo Sekcji Historii Regionu o trzynieckim sporcie „Polskie życie sportowe w Trzynieckiem” – praca zbiorowa pod redakcją dr stanisława Zahradnika. Wydrukowana w PROprincie jako wydawnictwo Zarządu Głównego przy wsparciu Kongresu Polaków w RC w ilości 250 egzemplarzy. Wydawnictwo mogło być zrealizowane dzięki wsparciu sponsorskiemu dr Eugeniusza Delonga, inż.Zbigniewa Chodury, inż.Pawła Łaboja (z Trzyńca) i Oswalda Molinka (z Hawierzowa).

 

”Polacy z Zaolzia w parlamentach Czechosłowacji, Republiki Czeskiej i Polski 1919 – 2007”

Seminarium na temat ”Polacy z Zaolzia w parlamentach Czechosłowacji, Republiki Czeskiej i Polski 1919 – 2007” odbyło się dnia 10 grudnia 2011 w auli Gimnazjum Polskiego w Czeskim Cieszynie. Odbywało się pod patronatem przewodniczącego Senatu Republiki Czeskiej p. Milana Štěcha, którego list do uczestników przeczytał na początku sesji senator z Jabłonkowa, Petr Gawlas.W sesji uczestniczyły 32 osoby. Seminarium prowadził dr Józef Szymeczek, prezes Kongresu Polaków, jednocześnie członek Sekcji Historii Regionu. W trakcie sesji były wygłoszone dwa referaty: wstępny, dr.Ivo Baran po czesku, „Droga do parlamentaryzmu Republiki Czechosłowackiej” oraz główny temat, dr. Stanisław Zahradnik „Polacy z Zaolzia w najwyższych organach władzy ustawodawczej Czechosłowacji, Republiki Czeskiej i Polski 1919 – 2007”. Następnie z przyczynkami na temat swojej działalności poselskiej wystąpili byli nasi posłowie Stanisław Gawlik, Władysław Niedoba i Wawrzyniec Fójcik oraz reprezentująca byłego senatora inż. Andrzeja Febera, inż.Aleksandra Zdražilová. W dyskusji plenarnej głos zabrali pełniący aktualnie mandat senatora RC Petr Gawlas i poseł Alfred Michalík. Ponadto dyskutowało jeszcze 5 osób. W ramach seminarium była zainstalowana obok auli wystawa dokumentów do tematyki wykładów i przygotowywanej publikacji. Wystawę przygotował i instalował mgr Marian Steffek, kierownik Ośrodka Dokumentacyjnego. Trzeba stwierdzić, że organizacyjnie seminarium było udane, ale co do uczestnictwa słuchaczy oczekiwania były większe.

Seminarium „170 lat Huty Trzyniec”

Seminarium „170 lat Huty Trzyniec” zorganizowaliśmy 16.5. przy materialnej współpracy i pomocy kierownictwa Huty w Domu Kultury „Trisia”. Referaty wygłosili w kolejności: inż.R. Suchanek, dr S. Zahradnik, dyrektor generalny HT J. Cienciała i dr. Jaroslav Raab. Obecnych było ok. 50 osób, w tym liczni, na wysokich stanowiskach, dawni pracownicy Huty. Dyskusji po referatach było mało, ale  oceniono seminarium jako bardzo udane a dzięki zaangażowaniu sekretariatu dyrekcji Huty i Domu Kultury, organizacyjnie wzorowe. ZG PZKO dzięki wsparciu Huty wydał pod redakcją Romana Suchanka referaty z seminarium w zwartej publikacji, w ilości 50 egzemplarzy.

Seminarium odbyło się, jak zaplanowano 26 czerwca. Udział w nim wzięło 53 osób, co organizatorzy skwitowali z satysfakcją. Spotkało się wiele znakomitości sportowych dawnych lat. Była więc okazja w czasie przerwy, potem w dyskusji lub przy oglądaniu wystawy do wspomnień. Spotkali się tu bowiem dawni juniorzy „Siły”, gracze, którzy wywalczyli dla Trzyńca pierwszą ligę piłkarską, i inni.

W programie  sesji przedstawiono trzy referaty: Eduard Machaczek „Zarys historii sportu trzynieckiego”, Stanisław Zahradnik „Polskie Kluby Sportowe”, Jerzy Czap „Polacy w sporcie trzynieckim po 1952r.”. Marian Steffek przygotował i zainstalował wartościową wystawę na 30 planszach „Polskie Kluby Sportowe w Trzynieckiem”. Wśród gości obecny był wicestarosta Trzyńca  Radim Kozlovský, były wicedyrektor Huty inż. Wiesław Maroszczyk, sekretarz Klubu Sportowego TŽ  Vodička. Kilka osób usprawiedliwiło się, m.in. sławny ongiś piłkarz Tadeusz Kraus i niedysponujący dobrym zdrowiem Emil Łabaj. Wśród obecnych najliczniej reprezentowana była rodzina Łabajów, bowiem aktywny  udział  w seminarium wzięły: żona, córka i wnuczka najstarszego ze sławnych braci – Jana. Szkoda, że impreza spotkała się z nikłym zainteresowaniem mediów, aczkolwiek były zaproszone. Obecna była tylko przedstawicielka Ostrawskiego Radia Otylia Toboła.

,,Wydarzenia lat 1918 – 1920 na Śląsku Cieszyńskim“

10 stycznia Bystrzyca – Dom PZKO, seminarium n.t. ,,Wydarzenia lat 1918 – 1920 na Śląsku Cieszyńskim“, z okazji 90. rocznicy odzyskania niepodległości przez Rzeczpospolitą Polską i powstania Republiki Czechosłowackiej w 1918 roku.

Wygłoszone referaty: mgr Grzegorz Gąsior ,,Dwa lata walk o Śląsk Cieszyński“,

Dr Stanisław Zahradnik ,,Bystrzyca w latach 1918 – 1920“.

Prowadzący sesję:   Jerzy Czap

W obradach wzięło udział 35 osób. Z gości oficjalnych: Urząd Gminy Bystrzyca reprezentowali wicewójt mgr Roman Wróbel i kronikarz pułk. Petr Majer., ,,Głos Ludu“ redaktor Jacek Sikora.

Referaty były bardzo dobrze opracowane, dla osób znających częściowo temat wniosły nowe informacje.

Od godz. 11.00 do 12.30 otwarta była ożywiona i rzeczowa dyskusja, w której zabrało głos 11 osób, niektóre kilkakrotnie.

Miejscowe Koło jako współorganizator imprezy, wywiązało się z zobowiązania bardzo dobrze.

Seminarium z okazji 60 – lecia PZKO ,,Przełomowe momenty w dziejach PZKO“

12 V 2007, Cz. Cieszyn, Aula Polskiego Gimnazjum

Współorganizatorzy: Ośrodek Dokumentacyjny KP, dyrekcja Polskiego Gimnazjum w Cz. Cieszynie, współpraca wydawnicza referatów Polskie Centrum Pedagogiczne

Krzysztof Nowak: Polska wobec Czechosłowacji, Czechosłowacja wobec Polski 1948, 1956, 1968 – 1970, 1980 – 1981

Stanisław Zahradnik: Złudne nadzieje 1968 – 1970

Roman Kaszper: PZKO w latach rodzącej się demokracji (1989 – 1993)

 

Seminarium nt. ,,Młodzież polska na Zaolziu 1945 – 2005“

25 XI 2006, Cz. Cieszyn, Aula Polskiego Gimnazjum

Współorganizatorzy: Ośrodek Dokumentacyjny KP, dyrekcja Polskiego Gimnazjum w Cz. Cieszynie

Stanisław Zahradnik: Zarys podstaw prawno – organizacyjnych życia narodowego polskiej młodzieży zaolziańskiej po II wojnie światowej

Jerzy Czap: Działalność sportowa w PZKO

Michał Przywara: Działalność młodzieżowa po 1989 roku

 

Seminarium (z międzynarodowym udziałem) z okazji 40 – lecia Sekcji Historii Regionu

19 XI 2005, Cz. Cieszyn, Aula Polskiego Gimnazjum

Współorganizatorzy: Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego w Opolu, Ośrodek Dokumentacyjny Kongresu Polaków w RC, dyrekcja Polskiego Gimnazjum w Cz. Cieszynie

Zenon Jasiński, Bogdan Cimała (z Uniwersytetu Opolskiego): Rola regionalizmu we współczesnym społeczeństwie

Stanisław Zahradnik: 40 – lecie Sekcji Historii Regionu ZG PZKO

Małgorzata Michalska (z Uniwersytetu Wrocławskiego): Badania Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego na Zaolziu w latach 1992 – 2001

 

Seminarium (z międzynarodowym udziałem) z okazji 40 – lecia Sekcji Historii Regionu

19 XI 2005, Cz. Cieszyn, Aula Polskiego Gimnazjum

Współorganizatorzy: Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego w Opolu, Ośrodek Dokumentacyjny Kongresu Polaków w RC, dyrekcja Polskiego Gimnazjum w Cz. Cieszynie

Zenon Jasiński, Bogdan Cimała (z Uniwersytetu Opolskiego): Rola regionalizmu we współczesnym społeczeństwie

Stanisław Zahradnik: 40 – lecie Sekcji Historii Regionu ZG PZKO

Małgorzata Michalska (z Uniwersytetu Wrocławskiego): Badania Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego na Zaolziu w latach 1992 – 2001

 

113 XI 2004, Gimnazjum z polskim językiem nauczania, filia w Karwinie

24 V 2004, Czeski Cieszyn, sala Teatru ,,Bajka“ uroczyste spotkanie z Otokarem Matuszkiem

Grono profesorów i wychowawców Polskiego Gimnazjum Realnego im. Juliusza Słowackiego w Orłowej oczyma uczniów i społeczeństwa

Współorganizator: Dyrekcja karwińskiej filii Polskiego Gimnazjum, Polskie Centrum Pedagogiczne w Cz. Cieszynie

Roman Baron: Udział wychowawców polskiego gimnazjum orłowskiego w życiu społecznym i narodowym

Danuta Ondruch: Grono wychowawców Polskiego Gimnazjum Realnego im. Juliusza Słowackiego w Orłowej oczyma uczniów

Stanisław Zahradnik: Bibliografia Polskiego Gimnazjum w Orłowej

 

Piotr Feliks (1883 – 1941). Seminarium z okazji 120. rocznicy urodzin

18 X 2003,Polskie Gimnazjum w Czeskim Cieszynie

Współorganizatorzy: Ośrodek Dokumentacyjny KP, dyrekcja Polskiego Gimnazjum w Cz. Cieszynie, Centrum Pedagogiczne dla Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego w RC

Stanisław Zahradnik: Piotr Feliks – osobowość i społecznik

Danuta Ondruch – dyrektor i wychowawca

Irena Kufa: Piotr Feliks – spuścizna i stan obecny polskiego szkolnictwa średniego w RC

 

Seminarium SHR w ramach ,,Jubileuszowego Dnia Oszeldy“

30 V 2003, Niebory, Dom PZKO

Współorganizator: Miejscowe Koło PZKO w Nieborach

Stanisław Zahradnik: Niebory – Paweł Oszelda. 50 lat Dni Oszeldy

Czesława Rudnik: Najważniejsze imprezy PZKO o charakterze folklorystycznym

 

Seminarium w ramach obchodów 70. rocznicy katastrofy polskich lotników Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury

31 VIII 2002,Cierlicko – Kościelec, Dom Polski im. Żwirki i Wigury

Współorganizator: Miejscowe Koło PZKO w Cierlicku Kościelcu

Jan Przywara: Fragiczna śmierć bohaterskich lotników polskich

Józef Kula: Narodziny Żwirkowiska oraz tragedia pomników i ludzi

Jan Przywara: Dom Polski im. Żwirki i Wigury

 

31 X 2001,Karwina Frysztat, Biblioteka Regionalna

Polska książka na Śląsku Cieszyńskim

Współorganizator: Biblioteka Regionalna w Karwinie i Ośrodek Dokumentacyjny Kongresu Polaków

Ewa Mrowiec: Polska książka na Śląsku Cieszyńskim do podziału w 1920 roku

Stanisław Zahradnik: Polska książka na Zaolziu w latach 1920 – 1945

Helena Legowicz: Druki zwarte na Zaolziu po r. 1945

 

26 V 2001, Wędrynia, Dom PZKO ,,Czytelnia“

Polski amatorski ruch teatralny na Zaolziu

Współorganizator: Miejscowe Koło PZKO w Wędryni

Bolesław Orszulik:O początkach ruchu amatorskiego do 1918 roku

Otokar Matuszek: Teatr amatorski w okresie międzywojennym, teatr szkolny

Aleksandra Humel: Teatr amatorski po 1945 roku

Jerzy Cienciała: Teatr amatorski w Wędryni

 

13 – 14 X 2000, Polskie Gimnazjum w Czeskim Cieszynie

Konferencja naukowa: ,,Polacy na Zaolziu 1920 – 2000“

Współorganizator: Ośrodek Dokumentacyjny KP, dyrekcja Polskiego Gimnazjum w Cz. Cieszynie

Rudolf Žáček: Polaci v České republice v historické perspektivě

Stanisław Zahradnik: Tendencje rozwojowe ludności polskiej w Czechosłowacji 1920 – 2000

Mečislav Borák: Stav a perspektivy výzkumu dějin polské národnostní menšiny

Jaroslav Valenta: Zaolzie w XX wieku: historia, legenda, stereotyp

Halina Rusek: Świadomość społeczna i narodowa Polaków w Republice Czeskiej

Dan Gawrecki: Poláci, Češi a Němci na Těšínsku 1920 – 1938

Krzysztof Nowak: Zaolzie w polityce zagranicznej Polski 1920 – 1947

Edward Buława: Wokół problematyki starć polskich bojowców z siłami czechosłowackimi w latach 1935, 1938

Zenon Jasiński: Wybrane problemy szkolnictwa polskiego na Zaolziu i Kresach Ostrawskich w latach 1920 – 2000

Władysław Sikora: Życie literacko – artystyczne na Zaolziu

Józef Szymeczek: Rola kościołów w życiu narodowym Polaków na Zaolziu

Tadeusz Siwek: Statystyczne wskaźniki centrum i peryferii terytorium polskiej grupy etnicznejna Zaolziu

Jana Raclavská: Multietniczne środowisko kulturowe Śląska Cieszyńskiego

Danuta Branna: Życie społeczne mniejszości polskiej w ostatniej dekadzie XX wieku

Wawrzyniec Fójcik: Kilka refleksji na temat prezentacji problemów polskiej grupy narodowej w prasie czeskiej i polskiej

 

12 V 2000, Polskie Gimnazjum – filia Karwina

O szkolnictwie polskim na pograniczu śląsko – morawskim

Współorganizator: Dyrekcja karwińskiej filii Polskiego Gimnazjum

Stanisław Zahradnik: Polacy w Ostrawskiem na przełomie XIX i XX wieku

Roman Baron: Polskie szkolnictwo na pograniczu śląsko – morawskim na początku XX wieku

Henryka Bittmar: Szkolnictwo polskie w okresie międzywojennym

 

16 X 1999, Cz. Cieszyn, Klub PZKO

Uroczyste spotkanie wspomnieniowe z okazji 80 – lecia organizowanego sportu na Zaolziu

Współorganizator: Ośrodek Dokumentacyjny Kongresu Polaków

Stanisław Zahradnik: 80 lat polskiego sportu organizowanego na Zaolziu

 

8 V 1999, Stonawa, Dom PZKOUroczystość wspomnieniowa z okazji 80. rocznicy wydarzeń styczniowych z 1919 roku w Stonawie (pomordowanych polskich żołnierzy), oraz zakończenia I wojny światowej

SHR jako współorganizator

 

16 V 1998, Cz. Cieszyn, Klub PZKO

150 – lecie czasopiśmiennictwa polskiego na Śląsku Cieszyńskim – Zaolziu

Stanisław Zahradnik: Polskie czasopiśmiennictwo na Śląsku Cieszyńskim – Zaolziu. Zarys problematyki z okazji 150 – lecia jego istnienia

 

21 XI 1998, Cz. Cieszyn, Klub PZKO

Spotkanie wspomnieniowe z okazji 90. rocznicy założenia ,,Siły“

Otokar Matuszek: Od założenia ,,Siły“ do 1939 r. (na podstawie materiałów śp. Władysława Jośka)

Stanisław Zahradnik: Działalność ,,Siły” po drugiej wojnie światowej

 

26 IV 1997, Cz. Cieszyn, Hotel ,,Piast“

Seminarium z okazji 50 – lecia PZKO

Stanisław Zahradnik: Półwiecze pracy PZKO dla polskości

Władysław Josiek: SMP i współpraca z PZKO

Halina Gawlas, Jerzy Czap: Aktualny stan i perspektywy PZKO

 

22 XI 1997, Cz. Cieszyn, Hotel ,,Piast“

Spotkanie wspomnieniowe : Okres budowania zrębów PZKO i SMP

Forum dyskusyjne działaczy – założycieli obu organizacji

 

25 V 1996,Cz. Cieszyn, Hotel ,,Piast”

Posłowie polscy w Czechosłowacji w okresie międzywojennym

Otokar Matuszek: Posłowie w latach 1919 – 1920

Krzysztof Nowak: Dr Leon Wolf

Stanisław Zahradnik: Dr Jan Buzek i Emanuel Chobot

Józef Kazik: Karol Śliwka

 

9 XI 1996, Cz. Cieszyn, Hotel ,,Piast“

Posłowie polscy w okresie powojennym

Erwin Jonszta: Posłowie w latach 1945 – 1968

Józef Kazik: Posłowie w latach 1968 – 1989

Roman Baron: Posłowie w latach 1989 – 1996

 

18 XI 1995,Cz. Cieszyn, Klub PZKO

Jubileuszowe seminarium z okazji 30 – lecia SHR

Stanisław Zahradnik: Na 30 – lecie Sekcji Historii Regionu

 

7 X 1995, Cz. Cieszyn, Klub PZKO

Spotkanie tematyczne z okazji 75. rocznicy podziału Śląska Cieszyńskiego

Krzysztof Nowak: Świadomość społeczna i narodowa na Śląsku Cieszyńskim na początku XX wieku

 

6 V 1995, Cz. Cieszyn, Klub PZKO

  1. rocznica zakończenia drugiej wojny światowej

Współpraca: Polskie Towarzystwo Medyczne, Klub Gusenowców, Klub Nauczycieli Emerytów

Otokar Matuszek: Druga wojna światowa

Krzysztof Brożek: Martyrologia zaolziańskich lekarzy

Stanisław Zahradnik: Martyrologia ludu zaolziańskiego w ujęciu ogólnym

 

19 IX 1994, Karwina – Frysztat, Dom PZKO

50.rocznica śmierci dra Wacława Olszaka

Józef Kazik: Dr Wacław Olszak – pierwsza ofiara terroru niemieckiego

Krzysztof Brożek: Dr Wacław Olszak jako lekarz i społecznik

 

6 VIII 1994, Hawierzów – Błędowice, Dom PZKO

  1. rocznica tragedii żywocickiej

Stanisław Zahradnik: Polityka okupantów hitlerowskich i jej skutki na Zaolziu

Mečislav Borák: Żywocice – symbol tragedii ludu zaolziańskiego

Jan Rusnok: Walka Zaolziaków z faszyzmem na wszystkich frontach drugiej wojny światowej

Władysław Josiek: Powstanie Warszawskie

 

11 VI 1994, Karwina – Frysztat, Dom Przyjaźni

  1. rocznica katastrofy górniczej na kopalniach Jan – Karol, Franciszka, Głęboki w Karwinie

Stanisław Zahradnik: Z dziejów górnictwa ostrawsko – karwińskiego

Miroslv Hubáč: Z kart historii katastrof górniczych w Zagłębiu Ostrawsko – Karwińskim

Karol Rzyman: 100. rocznica katastrofy górniczej w Karwinie

Václav Pošta: Karwińskie i ratownictwo górnicze

 

30 IV 1994, Jabłonków, Dom PZKO

  1. rocznica pobytu Marszałka Józefa Piłsudskiego i jego Legionów w Jabłonkowie i okolicy

Bogdan Urbanowski: Polityczna koncepcja Józefa Piłsudskiego

Otokar Matuszek: Legiony Piłsudskiego w Jabłonkowie i okolicy

Lidia Przeczek: Piłsudski i jego Legiony w Jabłonkowie

 

25 IX 1993, Cz. Cieszyn, Klub PZKO

Życie wyznaniowe i jego wpływ na kształtowanie się świadomości narodowej na Zaolziu

Stanisław Zahradnik: Zarys problematyki wyznaniowej na Zaolziu

Ks.Mirosław Klisz, ks. Władysław Marciniak: Rola Kościoła Katolickiego

Ks. Henryk Czembor, ks. Jerzy Wałach: Rola Kościoła Ewangelickiego AW

Jan Kaleta: Kościół Braterski

 

17 IV 1993, Cz. Cieszyn, Hotel ,,Piast“

Katyń – zbrodnia stulecia

Stanisław M. Jankowski: Rosjanie i Katyń

Tadeusz Pieńkowski: Tajemnice lasu Katyńskiego

Stefan Śnieżko: Prace ekshumacyjne w Charkowie i Miednoje

Mečislav Borák: Zaolziańskie ofiary Katynia

 

12 IX 1992,Cierlicko, Dom Kultury

  1. rocznica tragedii śmierci Żwirki i Wigury

Jan Rusnok: Echa tragedii na Zaolziu

Henryk Żwirko – syn: Historia lotnictwa polskiego oraz sukcesy Żwirki i Wigury

 

21 III 1992, Mosty koło Cz. Cieszyna, Dom PZKO

Szkolnictwo polskie na Zaolziu

Edward Buława: Lata międzywojenne

Józef Macura: Szkolnictwo polskie po drugiej wojnie światowej 1945 – 1962

Zenon Jasiński: Lata 1962 – 1989

 

19 X 1991, Mosty koło Cz. Cieszyna, Dom PZKO

  1. rocznica założenia Macierzy Szkolnej w Czechosłowacji

Edward Buława: Paweł Stalmach

Leon Miękina: Powstanie i działalność Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego

Stanisław Zahradnik: Powstanie i działalność Macierzy Szkolnej w Czechosłowacji

Władysław Josiek: Obecna Macierz Szkolna i program na przyszłość

 

23 II 1991, Mosty koło Cz. Cieszyna, Dom PZKO

Spisy ludności na Zaolziu

Bogusław Farnik: Cel, zadania i znaczenie spisów

Stanisław Zahradnik: Wyniki spisów na Zaolziu i ich znaczenie społeczne

 

20 X 1990, MOSTY koło Czeskiego Cieszyna, Dom PZKO

  1. rocznica wydarzeń w latach 1919 – 1920 na Śląsku Cieszyńskim

Jaroslav Valenta: Rok 1918 – 1919

Jan Przewłocki: Rok 1918 – 1919

Stanisław Zahradnik: Życie narodowe Polaków w Czechosłowacji w teorii i praktyce w latach 1920 – 1990

 

31 VIII 1990, Czeski Cieszyn, Klub PZKO

W hołdzie ofiarom Katynia

Mečislav Borák: Ofiary Katynia

 

2 IX 1989, Czeski Cieszyn, Klub PZKO

  1. rocznica wybuchu drugiej wojny światowej

Stanisław Zahradnik: Polityka narodowościowa okupanta, formy represji i ofiary

Jan Rusnok: Ruch oporu

 

25 II 1989, Mosty koło Cz. Cieszyna, Dom PZKO

80 – lecie założenia gimnazjum w Orłowej, 40 – lecie usamodzielnienia gimnazjum w Czeskim Cieszynie

Władysław Josiek: Dzieje szkół Jubilatek do roku 1953

Bogdan Kisza: Od powstania jedenastolatek do chwili obecnej

 

15 X 1988, Mosty koło Czeskiego Cieszyna, Dom PZKO

Od Wiosny Ludów do Zwycięskiego Lutego

Edward Buława: Społeczne i narodowe nurty w cieszyńskiej Wiośnie Ludów

Stanisław Zahradnik: Rok 1918 i jego znaczenie dla Śląska Cieszyńskiego

Jan Rusnok: Rok 1938 na Zaolziu

Władysław Josiek: Polska grupa narodowościowa w CSRS a rok 1948

 

15 X 1988, Mosty koło Czeskiego Cieszyna, Dom PZKO

Od Wiosny Ludów do Zwycięskiego Lutego

Edward Buława: Społeczne i narodowe nurty w cieszyńskiej Wiośnie Ludów

Stanisław Zahradnik: Rok 1918 i jego znaczenie dla Śląska Cieszyńskiego

Jan Rusnok: Rok 1938 na Zaolziu

Władysław Josiek: Polska grupa narodowościowa w CSRS a rok 1948

 

26 IX 1987, Czeski Cieszyn, Klub PZKO

40 – lecie PZKO

Stanisław Zahradnik i Jan Rusnok: Historia PZKO

Władysław Josiek: Działalność SMP

 

29 I 1987, Czeski Cieszyn, Klub PZKO

  1. rocznica podpisania umowy o współpracy i wzajemnej pomocy między CSRS i PRL

Józef Lukaštík: Podłoże historyczne podpisania umowy

Józef Klajsek: Wpływ umowy na stosunki polsko – czeskie

 

15 V 1986,Czeski Cieszyn, ZG PZKO

  1. rocznica założenia KPC

Tadeusz Chrząszcz: 65 lat KPC

Józef Kazik: Wspomnienia o Karolu Śliwce

Władysław Josiek: O działalności młodzieży komunistycznej w okresie międzywojennym

 

14 XI 1981, Czeski Cieszyn

Seminarium historyczne

Jan Lukaštík Polityka narodowościowa KPC

Stanisław Kondziołka: Realizacja polityki partii w ramach PZKO (nie zjawił się bez usprawiedliwienia i referatu nie przesłał)

Stanisław Zahradnik: KPC i polska grupa w okresie w okresie międzywojennym

 

4 II 1978, Czeski Cieszyn

Seminarium ,,Zwycięski Luty 1948“

Jan Lukaštík: Sytuacja polityczna w CSR 1945 – 1948

Władysław Josiek: Postępowe aspekty działalności mniejszości polskiej w Czechosłowacji 1945 – 1948 i jej postawa ideowa w wydarzeniach lutowych

Stanisław Zahradnik: Udział i zasługi przedstawicieli polskiej grupy narodowej przy wytwarzaniu modelu narodowościowego w pierwszych latach po wyzwoleniu

 

24 IV 1976, Czeski Cieszyn

Seminarium historyczne z okazji 55 – lecia KPC

Józef Chlebowczyk: Początki partii na naszym terenie

Otakar Káňa: 55 lat KPC (z uwzględnieniem naszego terenu)

 

11 IV 1970, Czeski Cieszyn

Seminarium

Józef Macura: Historia szkolnictwa polskiego na Śląsku Cieszyńskim

Ludwik Brożek: Historia Macierzy Szkolnej

Stanisław Zahradnik: Ofiary II wojny światowej na Śląsku Cieszyńskim

30 – 31 III 1968, Czeski Cieszyn

Sympozjum ,,Wiosna Ludów“

Józef Chlebowczyk: Początki rozwoju świadomości narodowej ludności Śląska Cieszyńskiego

Józef Ondrusz: Piśmiennictwo ludowe na Śląsku Cieszyńskim w XIX wieku

Jan Broda: Przejawy życia kulturalno – oświatowego na Śląsku Cieszyńskim w XIX wieku

Antoni Zając: Życie organizacyjne ludności Śląska Cieszyńskiego

Tadeusz Siwek: Rola prasy w rozwoju świadomości społecznej i narodowej na Śląsku    Cieszyńskim

Jan Król: Rola nauczycielstwa w rozwoju świadomości społecznej i narodowej na Śląsku Cieszyńskim

Andělín Grobelny: Projevy česko – polské součinnosti a styky Těšínského Slezska s českými zeměmi v 2. pol. 19. století

Edward Pasek:Szkolnictwo i oświata na Śląsku Cieszyńskim w latach 1835 – 1880

Alojzy Targ: Związki Śląska Cieszyńskiego z ziemiami polskimi w 2. poł. XIX wieku

Ludwik Brożek: Sylwetka Pawła Stalmacha, Jerzego Cinciały, Jana Kubisza

WSPIERAJĄ NAS: